Χωριστή Δήλωση Συζύγων: Τι Ισχύει και Πότε Σε Συμφέρει

Πριν εκκινήσει η προθεσμία για την υποβολή φορολογικών δηλώσεων, ο σύζυγοι έχουν τη δυνατότητα να επιλέξουν την εναλλακτική χωριστών δηλώσεων αντί της κοινής δήλωσης που ισχύει κατά κανόνα.

Καθώς όμως η εναλλακτική αυτή φέρει σημαντικές φορολογικές μεταβολές για κάθε έγγαμο ζευγάρι, είναι σημαντικό να διαπιστώσεις κατά πόσο σε συμφέρει πριν την επιλέξεις.

Έτσι, στο σημερινό άρθρο θα αναλύσουμε

• Τι είναι η κοινή δήλωση συζύγων,
• Τι είναι η χωριστή δήλωση συζύγων,
• Πότε σε συμφέρει η χωριστή δήλωση συζύγων και
• Πώς να κάνεις αίτηση για χωριστή δήλωση συζύγων.

Ας ξεκινήσουμε, λοιπόν, με τα βασικά.

Τι Είναι η Κοινή Δήλωση Συζύγων;

Κοινή φορολογική δήλωση υποβάλλουν οι σύζυγοι που έχουν τελέσει γάμο, πολιτικό ή θρησκευτικό.

Η δήλωση αυτή ισχύει ως “προεπιλογή” για τους συζύγους, καθώς αρκεί και μόνο η τέλεση του γάμου, χωρίς να απαιτείται κάποια άλλη διατύπωση προτιμήσεως, π.χ. αίτηση, γνωστοποίηση ή άλλο.

Στην περίπτωση της κοινής δήλωσης, ο φόρος εισοδήματος κάθε συζύγου υπολογίζεται ατομικά και ο κάθε σύζυγος παραμένει υπεύθυνος για την υποβολή της δικής του δήλωσης.

Οι δύο ξεχωριστές δηλώσεις συγκεντρώνονται σε μία ενιαία δήλωση, με αποτέλεσμα τα τεκμήρια στη δήλωση του ενός συζύγου να ισχύουν και για τον άλλο.

Βέβαια, εκδίδονται διαφορετικά εκκαθαριστικά σημειώματα για τον κάθε σύζυγο και, έτσι, τα πιστωτικά ή χρεωστικά ποσά του ενός συζύγου δεν συμψηφίζονται με τα πιστωτικά ή χρεωστικά του άλλου.

Συμψηφίζονται, αντιθέτως, οι επιστροφές φόρου που τυχόν δικαιούται ο κάθε σύζυγος.

Εδώ αξίζει να δοθεί προσοχή στο ότι η κοινή δήλωση δεν ισχύει ως “προεπιλογή” για όσους συνήψαν σύμφωνο συμβίωσης. Οι συμβιούντες θα πρέπει να γνωστοποιήσουν ρητά ότι επιθυμούν να υποβάλουν κοινή φορολογική δήλωση με δήλωση μεταβολής στο Τμήμα Διοικητικής και Μηχανογραφικής Υποστήριξης της αρμόδιας Δ.Ο.Υ.

Τι Είναι η Χωριστή Δήλωση Συζύγων;

Αντιθέτως, με την επιλογή υποβολής χωριστών δηλώσεων, ο κάθε σύζυγος διακρίνει εξ ολοκλήρου τα περιουσιακά του στοιχεία, φορολογικά δικαιώματα και υποχρεώσεις από αυτά του άλλου και κάθε ενέργεια της φορολογικής διοίκησης στρέφεται αποκλειστικά προς εκείνον.

Η χωριστή δήλωση συζύγων μπορεί να είναι τόσο υποχρεωτική όσο και προαιρετική.

Υποχρεωτική χωριστή δήλωση συζύγων

Υποχρεωτική χωριστή δήλωση συζύγων έχουμε στις περιπτώσεις όπου:

• Έχει διακοπεί η έγγαμη συμβίωση κατά τον χρόνο υποβολής της δήλωσης και η διακοπή αποδεικνύεται με κατάθεση του διαζευκτηρίου εγγράφου ή εγγράφου λύσης συμφώνου συμβίωσης στο μητρώο της εφορίας,
• Έχει δηλωθεί διάσταση, η οποία αποδεικνύεται με κατάθεση της αίτηση αγωγής διαζυγίου ή της αίτησης συναινετικού διαζυγίου, χωρίς να έχει εκδοθεί η απόφαση,
• Ο ένας εκ των δύο συζύγων βρίσκεται σε κατάσταση πτώχευσης ή έχει υποβληθεί σε δικαστική συμπαράσταση,
• Ο γάμος ή η συμβίωση έχει λυθεί λόγω θανάτου του ενός εκ των δύο συζύγων ή συμβιούντων. Για να μετατραπεί η οικογενειακή κατάσταση σε “χηρεία” αρκεί η ληξιαρχική πράξη θανάτου, ακόμη και αν δεν έχει γίνει διακοπή του ΑΦΜ του θανόντος.

Προαιρετική χωριστή δήλωση συζύγων

Από την άλλη, οι σύζυγοι μπορούν να επιλέξουν την υποβολή χωριστών δηλώσεων οποτεδήποτε το επιθυμήσουν και εφόσον το γνωστοποιήσουν στην αρμόδια φορολογική αρχή.

Ωστόσο, πριν την πραγματοποίηση της επιλογής αυτής, είναι σημαντικό να γνωρίζεις εάν σε συμφέρει και τι πλεονεκτήματα ή μειονεκτήματα ενδέχεται να φέρει αναλόγως της περίπτωσής σου.

Πότε Σε Συμφέρει η Χωριστή Δήλωση Συζύγων

Το εάν σε συμφέρει η χωριστή δήλωση συζύγων είναι κάτι που μπορεί να απαντηθεί μόνο υποκειμενικά, βάσει της περιουσιακής σου κατάστασης, εκκρεμών φορολογικών υποχρεώσεων, ύψος εισοδημάτων, κλπ.

Για το λόγο αυτό, τα πλεονεκτήματα ή μειονεκτήματα που θα αναφέρουμε ισχύουν σε ορισμένες περιπτώσεις ή σε διαφορετική έκταση, όπως περιγράφεται παρακάτω.

Πλεονεκτήματα

Πρώτο εμφανές πλεονέκτημα αποτελεί το ότι με τη χωριστή δήλωση συζύγων δεν κοινοποιούνται τα περιουσιακά στοιχεία του ενός συζύγου στον άλλο, με αποτέλεσμα να εξυπηρετεί όσους επιθυμούν να διαφυλάξουν την ιδιωτικότητά τους όσον αφορά την περιουσίας τους.

Επιπλέον, δεν συμψηφίζονται τα αποτελέσματα από τον εκκαθαρισμό φόρου. Δηλαδή, εάν μετά τον εκκαθαρισμό φόρου ο ένας σύζυγος δικαιούται επιστροφή, ενώ ο άλλος οφείλει επιπλέον φόρο, ο πρώτος σύζυγος θα λάβει την επιστροφή ανεξαρτήτως της οφειλής του άλλου.

Σημαντικότερο πλεονέκτημα, βέβαια, αποτελεί ότι η φορολογική ενημερότητα του ενός συζύγου εκδίδεται ανεξαρτήτως των οφειλών του άλλου. Ειδικότερα, η έκδοση πιστοποιητικού φορολογικής ενημερότητας του φορολογικά ενήμερου συζύγου δεν εμποδίζεται από τυχόν ληξιπρόθεσμες οφειλές που έχει ο άλλος προς τη φορολογική διοίκηση.

Μειονεκτήματα

Από την άλλη, η επιλογή χωριστών δηλώσεων δεν επιτρέπει τη “μεταφορά” τεκμηρίων από τον ένα σύζυγο στον άλλο. Ως αποτέλεσμα αυτού, στον σύζυγο με τα περισσότερα περιουσιακά στοιχεία και εισοδήματα επιβάλλεται υψηλότερη φορολογία εισοδήματος από ότι θα επιβαλλόταν, εάν οι σύζυγοι φορολογούνταν από κοινού.

Παράλληλα, δε μεταφέρονται από τον ένα σύζυγο στον άλλο οι ηλεκτρονικές αποδείξεις που απαιτούνται για τη μείωση φόρου και το αφορολόγητο. Δηλαδή, εάν ο ένας σύζυγος συγκεντρώσει περισσότερο από το απαραίτητο ποσό σε αποδείξεις – δηλαδή άνω του 30% επί του ετήσιου πραγματικού εισοδήματος και των 20.000€ – ενώ ο άλλος λιγότερο, ο πρώτος δε θα μπορεί να συμπληρώσει τις αποδείξεις του δεύτερου. Έτσι, θα του επιβληθεί πρόστιμο στο 22% του ποσού της διαφοράς που σου μένει μέχρι τη συμπλήρωση του 30%.

Τέλος, με την υποβολή χωριστών δηλώσεων, οι σύζυγοι ενδέχεται να χάσουν ή να λάβουν μειωμένα επιδόματα, για τα οποία λαμβάνεται υπόψη το οικογενειακό και όχι το ατομικό εισόδημα.

Συμπεραίνουμε, λοιπόν, ότι τα πλεονεκτήματα ή μειονεκτήματα της χωριστής δήλωσης συζύγων εφαρμόζονται διαφορετικά στην κάθε περίπτωση. Ωστόσο, εάν ανήκεις στις περιπτώσεις που ίσως ευνοούνται από την επιλογή χωριστών δηλώσεων, ας δούμε σύντομα πώς μπορείς να κάνεις την αίτησή σου για χωριστή δήλωση.

Πώς να Κάνεις Αίτηση για Χωριστή Δήλωση Συζύγων

Η αίτηση για χωριστή δήλωση συζύγων υποβάλλεται ως γνωστοποίηση στη φορολογική διοίκηση μέσω του ειδικού ιστοτόπου της ΑΑΔΕ.

Η γνωστοποίηση χωριστής δήλωσης αφορά μόνο τη φορολογική δήλωση που πρόκειται να πραγματοποιηθεί και όχι τις επόμενες. Έτσι, όσοι ενδιαφέρονται να υποβάλουν χωριστές φορολογικές δηλώσεις και για τα επόμενα έτη χρειάζεται να πραγματοποιούν τη γνωστοποίηση κάθε έτος.

Συνήθως, η προθεσμία για τη γνωστοποίηση στην ΑΑΔΕ εκκινεί τον Ιανουάριο και διαρκεί μέχρι τέλη Φεβρουαρίου ή αρχές Μαρτίου το αργότερο.

Μέχρι τη λήξη της προθεσμίας, οι σύζυγοι μπορούν να την τροποποιήσουν ή να την ανακαλέσουν. Κάτι τέτοιο, βέβαια, δεν ισχύει μετά την πάροδο της.

Ακόμη, τη γνωστοποίηση χωριστής δήλωσης συζύγων μπορούν να πραγματοποιήσουν μόνο όσοι τέλεσαν γάμο και όχι όσοι συνήψαν σύμφωνο συμβίωσης, καθώς στην περίπτωση αυτή η χωριστή δήλωση αποτελεί την προεπιλογή.

Συνοπτικά

Από τα παραπάνω, διαπιστώνουμε ότι η χωριστή δήλωση συζύγων μπορεί να αποτελέσει μία συμφέρουσα εναλλακτική για ορισμένες περιπτώσεις φορολογουμένων.

Ωστόσο, η επιλογή της απαιτεί προηγουμένως κατάλληλη ανάλυση των φορολογητέων σου εισοδημάτων και στοιχείων και ορθή συμπλήρωσή τους στην τελική δήλωση.

Για το λόγο αυτό, στον Παρασκευά Φορολογά προσφέρουμε μία πληθώρα πακέτων, που περιλαμβάνουν συμβουλευτικές φορολογικές υπηρεσίες μέσω online επικοινωνίας με λογιστή, όπως και υπηρεσίες υποβολής δηλώσεων.

Εάν, λοιπόν, επιθυμείς να γνωρίσεις τον Παρασκευά Φορολογά, μη διστάσεις να επικοινωνήσεις μαζί μας και να κατεβάσεις το το app του Παρασκευά Φορολογά για Android ή iOS!